หน้าแรก|กระดาน|รีวิว|ประมูล|ตลาด|เปิดท้าย

          'คนยังไม่ถือกำเนิด  ฟ้าก็ลิขิตชะตาไว้'
          ที่เกริ่นคำพังเพยจีนนี้ขึ้นต้นก็เพราะรำลึกถึงเพื่อนคนหนึ่งที่ไปสำรวจหมายกระสูบที่แก่งน้ำงึม
เมื่อปลายปี  48  แล้วเกิดอุบัติเหตุเรือล่ม  เขาเสียชีวิตพร้อมพวกสองคน  ส่วนอีกคนที่ว่ายน้ำไม่เป็นกลับรอดตายราวปาฏิหาริย์
เรื่องที่เกิดขึ้นมันสอดคล้องกับคำพังเพยที่ผมกล่าวข้างต้น  แม้ว่าจะไม่ได้อยู่ร่วมในเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น 
แต่เมื่อต้องตัดสินใจว่าจะไปร่วมทำกิจกรรมในที่เกิดเหตุด้วยหรือไม่  จึงเป็นเรื่องธรรมดาอยู่เองที่ใจย่อมมีความหวั่นไหวบ้างไม่มากก็น้อย
  แต่กับปลากกระสูบ  ไซ้ส์  4 – 5  กิโลกรัมที่คุณยุทธศาสตร์  สอย  ได้ที่แก่งน้ำงึม 
ก็เป็นแรงจูงใจให้ผมตกปากรับคำคุณอนุรักษ์ที่จะร่วมสัญจรไปลอยเรือล่องแก่งน้ำงึมตามหากระสูบ

          มันเป็นวันและเดือนที่มีอุณหภูมิสูงที่สุดในรอบปี  ผมโขยกเจ้าโฟร์วีลออกจากสุรินทร์ราว  1  ทุม
แวะอำเภอศีขรภูมิรับเพื่อนอีก  4  คนที่ร่วมทัวร์ประเทศลาวเมืองแห่งขุนเขาและสายน้ำ 
สารถีผลัดกัน  2 – 3  ไม้  เราก็ถึงหนองคายก่อนฟ้าสาง
          คุณยุทธศาสตร์  รอรับพวกเราที่ด่านหนองคายตั้งแต่  7  โมงเช้า  แต่  9  โมงกว่าพวกเราถึงผ่านด่านลาวได้
  สาเหตุที่ล่าช้าก็อยู่ที่ผมคนเดียวทำ Passport หาย  เลยต้องเสียเวลาทำใบผ่านแดนชั่วคราวเข้าลาว
          ไม่ถึง  20  กิโลเมตร  จากด่านลาวเราก็ถึงบริษัทจอยสปอร์ตของคุณยุทธศาสตร์
ซึ่งเขาเป็นตัวแทนจำหน่ายเรือคายัคอยู่ในเมืองเวียงจันทน์  เราเสียเวลาเตรียมสัมภาระใหม่
ไม่ว่าจะเป็นของใช้ส่วนตัว  อาหารการกิน  รวมทั้งอุปกรณ์ตกปลา  คันเบ็ด
เมื่อแพ็คใส่เป้แล้วต้องประเมินว่าตนเองสามารถแบกเป้ไปได้  พร้อมกับตีปลาด้วย

          11 : 00  น.  รถปาเจโรได้ฤกษ์เคลื่อนตัวออกจากบริษัทโดยคุณยุทธศาสตร์
แวะรับเพื่อนอีกคน  คุณปาน  ดวงประเสริฐ  นักร้องดาวรุ่งในประเทศลาว  เขาออกอัลบั้มเพลง “ดวงดาวดวงใจ”
และ “ทางแห่งฝัน”  ทั้งสองชุดล้วนฮิตติดตลาด  และชุดที่สามก็ใกล้จะเปิดตัวโดยเขาแต่งเอง  ร้องเอง  มีสตูดิโอของตัวเอง
          138,000  กีบ  (หนึ่งแสนสามหมื่นแปดพันกีบ)  เป็นค่าเฝอมื้อแรกในเมืองเวียงจันทน์
อิ่มแล้วเราก็มุ่งขึ้นเหนือ  แวะชมตลาดริมทางที่หินเหิบซากไก่ฟ้าพญาลอ  หมูป่า  เก้ง
กระรอก  ชะมด  ฯลฯ  วางขายสด ๆ ยั่วน้ำลายนักเปิบ  แต่ทำร้ายจิตใจนักอนุรักษ์

          บ่ายคล้อยเราถึง  บ้านห้วยชี  หมู่บ้านหน้าด่านปากทางเข้าเขตปกครองพิเศษ
ไชยสมบูรณ์เนื่องจากสะพานข้ามแม่น้ำบ้านห้วยชีชำรุดเราจึงต้องเสียเวลาเกือบชั่วโมง
รอรถแบ็คโฮซ่อมทางข้ามแพขนานยนต์
          เส้นทางจาก  บ้านห้วยชี  ถึง  บ้านกอมิ  ปูด้วยหินแม่น้ำก้อนโต  รถคลานบนถนนขรุขระเลียบไหล่เขา
วกไปวนมากว่าจะถึงบ้านคุณงาม  ที่บ้านกอมิตะวันก็ลับเหลี่ยมเขาไปแล้ว
          “น้ำในแม่น้ำไม่ใส”
          ข่าวจากคุณงามไม่สู้ดีนัก  และสร้างความกังวลใจให้ไม่น้อย  เมื่อนัดแนะกันถึงแผนการล่องแก่งในวันรุ่งขึ้นเรียบร้อย
  เราวิ่งย้อนทางกลับไป  บ้านกิ่งเมืองพูน  ซึ่งห่างจากบ้านกอมิประมาณ 4 - 5  กิโลเมตร
ที่นั่นมีโรงเตี๊ยมครึ่งตึกครึ่งไม้ให้เรานอนค้างแรมได้  เราเปิบอาหารมื้อค่ำชิมฝีมือกุ๊กแม่หญิงเจ้าของโรงเตี๊ยมเป็นเมนูจานเด็ด
พัดเผ็ดหมูป่า ต้มยำ-ฯ มีแต่ของคาวๆเลยต้องล้างล่อลำเลียงเสบียง  ด้วยเขยลาว (เบียร์ลาว) 
พอเม้าท์กันได้ที่ก็ต้องรีบแยกย้ายกันเข้าห้องพัก  ตามกฎของโรงเตี๊ยมเขาจะปิดเครื่องบั่นไฟราว  4  ทุ่ม
ห้องพักของผมอยู่ห้องที่ 5 ติดห้องสุดท้าย  เข้าห้องขวามือของประตูมีห้องน้ำแคบ ๆ แต่ไร้สุขา
เปิดไฟได้ครู่เดียวก็มีแมลงปีกแข็ง 2 – 3 ตัวเล็ดลอดเข้าทางหน้าต่างที่ไม่ติดมุ้งลวดบินเล่นไฟ
ผมรีบกางมุ้งที่แขวนบนเตียงซึ่งนอนได้สองคนบนฟูกที่ยุบเป็นแอ่ง  ขยับเก้าอี้ไม้หน้าโต๊ะเครื่องแป้งเตี้ย ๆ
เอามาตั้งพัดลมและดับไฟนอนก่อน  4  ทุ่มเล็กน้อย  แสงไฟจากหน้าห้องลอดผ่านร่องไม้แตกที่บานประตู  2  ร่อง
แยงตาจนต้องนอนหันหลัง  อากาศในหุบเขาเย็นสบาย  แต่ผ้าห่มที่มีอยู่ก็ห่มไม่สนิทใจ

          เช้ามืดเมื่อไก่บ้านตัวแรกขัน  หางเครื่องอีกหลายตัวก็ขันรับกันเป็นทอด ๆ ฟ้าสาง
ผมลุกไปยิงกระต่ายหลังโรงเตี๊ยม มีคอกหมูกรุปีกไม้กั้นติดห้องสุขา
ชะโงกดูก็ต้องขำกับภาพของลูกหมูกระโดนสิบกว่าตัวนอนสุมทับกันเหมือนกองฟืน
          บ้านกิ่งเมืองพูน  ซ่อนตัวอยู่กลางหุบเขา  รายล้อมด้วยสายน้ำและสายหมอก 
มีโรงเรียน  โรงสุขศาลา(สถานีอนามัย)  แม่หญิงเจ้าของโรงเตี๊ยมระบายความในใจให้ฟังด้วยความขมขื่น 
เพียงอีก  2 – 3  ปีเมื่อเขื่อนน้ำงึม  2  สร้างเสร็จ  น้ำมหาศาลจะท่วมโรงเตี๊ยมสูงถึง  60  เมตร 
เธอต้องทิ้งโรงเตี๊ยมไปหาที่ทำกินแห่งใหม่  มันเป็นความเศร้าส่วนตัว  เป็นทางเบี่ยงของชีวิต
จะเรียกว่า  เคราะห์  หรือ  ดวง  หรือ  โชคชะตาก็ได้  ซึ่งบ่อยครั้งที่เราโยนความล้มเหลว
ในชีวิตให้กับมันเพื่อที่เราจะได้พ้นผิด  เราได้แต่ภาวนาขอให้เธอพบทำเลใหม่ที่ดีกว่าเก่า

          ยอดภูหลายยอดในครรลองสายตา  จะจมมิดใต้น้ำขุนเขาสูงเสียดฟ้าจำนวนมากจะกลายเป็นเกาะ
  ภูเขาดินอีกเหลือคณานับจะถูกลบออกจากแผนที่ลาว  มันจะละลายน้ำกลายเป็นโคลนตมชั่วนิรันดร์
และไม่มีวันที่จะตระหง่านขึ้นมาอีก  เมื่อเวลาล่วงเลยไปอีกหนึ่งชั่วอายุคน  แม่น้ำ  สายหมอก  และขุนเขา
ภูมิทัศน์รอบกิ่งเมืองพูนจะไม่หลงเหลืออยู่ในความทรงจำของใครอีกต่อไป
  ผมเดินเก็บเกี่ยวสิ่งดี ๆ ไว้ในช่องที่มันควรอยู่ด้วยความเศร้า  ฝูงวัวพื้นเมืองสิบกว่าตัวเดินฝุ่นตลบผ่านผมไป
คงหาเล็มหญ้าที่ไหนสักแห่งเป็นกิจวัตรที่มันทำทุกวันและวันพรุ่ง  ไก่บ้านฝูงเล็ก ๆ คุ้ยเขี่ยหาอาหารที่ลานข้างบ้าน
  หมูกระโดนท้องพลุ้ยติดดิน  2 – 3  ตัวง่วนหาอาหารเช้า  ผมกดชัตเตอร์เก็บภาพบางภาพไว้เตือนความทรงจำส่วนตัว
เราชงกาแฟจากน้ำในกระติกน้ำร้อนที่แม่หญิงเจ้าของโรงเตี๊ยมเตรียมไว้บริการแขก
  แล้วล้างมือในกะละมังที่ตั้งอยู่หน้าร้านก่อนพากันขึ้นรถเดินทางต่อไป  บ้านกอมิ

          สังเกตเรือหางยาวที่บ้านกอมิ  ประกอบด้วยแผ่นไม้บางหนาราวครึ่งนิ้ว  7  แผ่น
ตีประกอบแคมเรือข้างละ  3  แผ่นอีก  1  แผ่นปิดที่ท้องเรือ  การต่อเรือให้มีน้ำหนักเบาก็เพื่อให้ง่ายต่อการยกเรือผ่านแก่ง
ที่เรือไม่สามารถล่องฝ่าไปได้  สัมภาระทุกอย่างแพ็คอยู่ในถุงกันน้ำ  ส่วนชุดรอกกับกล้องและคนก็แล้วแต่ดวง
          “ถ้าเกิดอะไรขึ้นขอให้ทุกคนช่วยตัวเองให้รอดก่อนแล้วค่อยหาทางช่วยคนอื่น  ห้ามถอดเสื้อชูชีพเด็ดขาด”
เป็นประโยคหนึ่งในหลาย ๆ ประโยค  ที่คุณยุทธศาสตร์กำชับพวกเราก่อนลงเรือ
คุณตู่  ผม  และคุณพิพัฒน์  ลงเรือลำเดียวกัน คุณยุทธศาสตร์กับ  คุณอนุรักษ์
ร่วมหัวจมท้ายอีกลำ  ลำที่สามคุณปานกับคุณวิทวัส
พอเท้าเหยียบท้องเรือ  เรือก็แกว่งเหมือนแปล  นาทีนั้นถึงได้ตระหนักว่าแท้จริงแล้ว
แผ่นไม้ลอยน้ำนี้มันไม่ต่างอะไรกับเครื่องจักรสังหารทรงอานุภาพชนิดหนึ่งที่พร้อมปลิดชีพได้ทุกเมื่อ
  เกิดมาก็เพิ่งประจักษ์กับคำว่า “ให้นึกถึงพ่อแก้วแม่แก้ว” ก็คราวนี้แหละ  แต่อะไรจะเกิดมันก็ต้องเกิด

          แม่น้ำงึมไหลเลื้อยเหมือนงูยักษ์ไปตามหุบเขา  ผ่านภูเขาลูกแล้วลูกเล่า  เมื่อเรือแล่นไกลจากบ้านคน
ขุนเขาแต่ละลูกก็เริ่มเขียวครึ้มเป็นลำดับ  พญาไม้สูงใหญ่ยืนต้นท้าทายมือขุนขวาน  ภูผาสูงจนต้องแหงนมอง
หลังขุนเขายังมีขุนเขาซ้อนกันอีกกี่ลูกนั้นผมไม่อาจรู้ได้  แต่ที่รู้ ๆ ทรัพยากรป่าไม้อภิมหาศาลจะจมอยู่ใต้บาดาล 
สัตว์ป่าที่หนีน้ำขึ้นเขาก็ไม่อาจรอดพ้นความตายเมื่อน้ำเอ่อท่วมยอดเขา  ธรรมชาติงดงามเหนือคำบรรยายผืนนี้
อาจจะต้องใช้เวลาเนรมิตนับร้อยพันปีหรือนานกว่านั้นก็เกินคาดเดา  แต่เพียงชั่วข้ามคืนมันจะอันตรธานหายไปด้วยน้ำมือคน
  วันหนึ่งเมื่อความเจริญรุดหน้าความล้าหลัง  เมื่อนั้นคนก็จะคิดได้ว่าแท้จริงแล้วไม่ว่าวิทยาการทาง
วิทยาศาสตร์จะก้าวหน้าสักเพียงใด  การได้ชื่นชมหรือได้รื่นรมย์กับสิ่งแปลกปลอมที่มนุษย์สร้างสรรค์ขึ้นมาก็ไม่อาจเทียบได้
กับธรรมชาติอย่างธรรมชาติ  อย่างไรเสียมนุษย์ก็ยังต้องถวิลหาธรรมชาติอยู่ดี 

          เราจอดเรือตีปลาตามจุดที่คาดว่าน่าจะมีปลา  คุณยุทธศาสตร์ยืนหัวเรือตีปลาสร้างความหวาดเสียวให้ไม่น้อย
เรือล่องตามน้ำไปได้สองแก่ง  พอแก่งที่สามมีหินโผล่กระจัดกระจายเต็มแม่น้ำ  เราช่วยกันแบกเป้ไปรอที่โขดหินชั้นล่าง
นายท้ายเรือถอดเครื่องเรือหางยาวแบกไปไว้แก่งชั้นล่างตรงจุดที่เราจะขึ้นเรือได้ จากนั้นใช้เชือกผูกเรือให้ไหลตามน้ำ
ข้างโขดหินจนถึงน้ำล่างแล้วจึงพากันลงเรือล่องต่อไป  แก่งที่สี่กับที่เก้าก็เหมือนกัน  ส่วนแก่งที่สิบเอ็ด
น้ำบนกับน้ำล่างสูงต่างระดับกันมากกว่า  3  เมตร  แก่งนี้นายท้ายเรือต้องช่วยกันแบกเรือยกผ่านแก่งทางบกซึ่งไม่ง่ายนัก
เนื่องจากสองฝั่งแม่น้ำล้วนเป็นหินก้อนใหญ่กองทับถมกันตลอดแนว

          กว่าพวกเราจะถึงแค้มป์ที่พัก  ตะวันก็ลอยอยู่เหนือศีรษะแล้ว  แค้มป์พักสร้างแบบเพิงหมาแหงน                                          ใช้เชือกล่ามเรือปล่อยไหลตามน้ำลงแก่งล่าง
ปลูกติดเชิงเขาสูงจากแม่น้ำราว  10  เมตร  ข้าง ๆ แค้มป์มีน้ำซับใสเหมือนน้ำดื่มไหลผ่านท่อไม้ไผ่อย่างไม่ขาดสาย
บริษัท GREEN DISCOVER เจ้าของแค้มป์  สร้างไว้ให้ลูกทัวร์ที่มาล่องแก่ง
ได้พักค้างแรมเลยจากแค้มป์ไม่ไกลมีเกาะกลางน้ำ  สายน้ำถูกแยกเป็นสองสายไหลอ้อมเกาะสองข้าง
ผ่านแก่งหินไปบรรจบกันเป็นสายเดียว  หลังเกาะจึงเปรียบเสมือนอ่างน้ำล้นขนาดใหญ่ที่อ่างนี้แหละ
ที่คุณยุทธศาสตร์สอยปลากระสูบได้หลายตัว

          คุณยุทธศาสตร์  กับ  คุณปาน  และคุณพิพัฒน์  กับคุณตู่ทั้งสองคู่เกี่ยวก้อยกันไปตีปลาหน้าเขื่อนกั้นน้ำที่กำลังก่อสร้าง
  ทิ้งผมกับคุณอนุรักษ์อยู่เฝ้าแค้มป์  ผมทดลองตีเหยื่อปลอมหลายชนิดอย่างลม ๆ แล้ง ๆ ในสายน้ำที่ไม่ใสจนถึงเวลาเย็น
กลุ่มที่แยกไปหน้าเขื่อนก็กลับมามือเปล่าเหมือนกัน

          เบื้องบนฝูงนกแก้วส่งเสียงรับกันกลางเวหา  บินข้ามช่องเขากลับรังนอน
  เบื้องล่างพวกเรารวมตัวกันรอบกองไฟก่อนชิงพลบ  อาศัยน้ำเปลี่ยนนิสัยรวมทั้งเขยลาว(เบียร์ลาว)
เป็นตัวประสานความครึกครื้นสนุกสนานในวงสนทนาจนดึก  น่าแปลกที่ป่านี้ไม่มียุง

          ก่อนอรุณรุ่ง  คุณยุทธศาสตร์  คุณปาน  และคุณพิพัฒน์  พวกเขาแอบดอดออกจากแค้มป์ก่อนไก่ขัน
และอีกครั้งที่พากันกลับมือเปล่า  แต่แอบซื้อปลาแค้ที่ติดเบ็ดราวของคนหาปลามาสองตัว
เช้านี้น้ำในแม่น้ำขุ่นแดงเข้มข้นดุจน้ำกาแฟ

          ขากลับเรือแล่นย้อนแก่ง  ลำบากตรงที่ต้องดึงเรือทวนน้ำย้อนแก่งขึ้นน้ำบน                                        ช่วยกันดึงเรือย้อนแก่งขึ้นน้ำบน
ก่อนเพลเราถึง  บ้านกอมิ  พวกเราต้องกลับเวียงจันทน์ ผมต้องไปต่ออายุใบผ่านแดนชั่วคราว
รุ่งขึ้นจึงวิ่งย้อนทางเก่าไปหลวงพระบาง

          จากเวียงจันทน์ไปหลวงพระบางรถไม่อาจทำความเร็วได้เนื่องจากถนนแคบและยิ่งเมื่อผ่าน  ผาหินตั้ง                                        ผาหินตั้ง
ไปแล้วเส้นทางก็เริ่มขึ้นเขา  มีแต่โค้งกับโค้งและโค้ง  ระยะทาง  150  กิโลเมตร
รถวิ่งเกาะขอบเหวตลอดจนถึงเชียงเงิน  ผมลองนับโค้งคร่าว ๆ ประมาณ  6 – 10  โค้งต่อระยะทาง  1  กิโลเมตร
ถัวเฉลี่ยแล้วรถต้องวิ่งเข้าโค้งไม่ต่ำกว่า  1,000  โค้ง  ต้องสารภาพว่าเสียวหัวเข่าทุกครั้งที่รถตีโค้งเลาะขอบเหว

          เราพักที่บังกะโลริมแม่น้ำคาน คุณยุทธศาสตร์  พาท่องราตรีปล่อยหนุ่มปล่อยแก่ตามประสานคนมีหนวด                                          ภูนมสาว
  ส่วนคุณปานบินลัดฟ้าข้าม 1,000  โค้งมาสมทบกับพวกเราที่เธค  ซึ่งบรรยากาศภายในเธคทำให้หวนรำลึก
ถึงบาร์ในอดีตสมัยวัยรุ่นเมื่อเกือบ  30  ปีที่แล้ว  มันน่าเจ็บใจที่แต่ละคนต่างทำเสียดุลการค้าต่างชาติอย่างไม่น่าให้อภัย

          วันนี้เรามีเวลาไม่กี่ชั่วโมงในการตามหากระสูบ  จึงต้องช่วงชิงเวลาตั้งแต่เช้ามืด
ไม่ถึง  80  กิโลเมตรจาก  หลวงพระบางเราก็ถึง  แม่น้ำอูน้ำในแม่น้ำใสและไหลแรง
ขณะที่ประกอบคันเบ็ดอยู่เสียงไก่ป่าดังมาจากตีนเขาเหมือนสวัสดีกับพวกเรา
  แต่ละคนต่างถือคันเบ็ดลัดเลาะริมแม่น้ำผ่านหุบเขาไปเรื่อย  ตรงไหนมีแก่งตรงนั้นมีคนดักจับปลา
  นักแสวงโชคร่อนหาทองก็มีให้เห็นทั้งสองฝั่งแม่น้ำ  ตกบ่ายเราย้ายหมายไปตกปลายางที่แม่น้ำโขง
ห่างจากหลวงพระบางประมาณ  15  กิโลเมตร  ได้ปลายางไม่กี่ตัวด้วยมีเวลาน้อย

          เราเก็บเกี่ยวบรรยากาศบนถนนมรดกโลกที่หลวงพระบางในยามค่ำคืน
ก่อนผมขอแยกตัวไปพักผ่อน  นึกถึงวันพรุ่งนี้รถต้องวิ่งย้อนรอยผจญโค้งอีกกว่า  1,000  โค้ง
ใช้เวลาเกือบทั้งวัน  แล้วก็ต้องถอนใจขอปลีกตัวไปหลับให้สบายสะสมพลังเอาไว้กันมึนในวันพรุ่งนี้ดีกว่านะเพื่อน
คงไม่ว่ากัน

มิตรภาพไทย-ลาว

บนถนนมรดกโลก